Typ projektu: Doskonała nauka – Wsparcie monografii naukowych – MEiN
Nr rejestracyjny: DNM/SP/513488/2021
Kierownik: dr hab. Wanda Jarząbek, prof. ISP PAN
Kwota dofinansowania: 16 670,00
Czas realizacji: 2021-2022
Celem monografii jest ukazanie meandrów polityki PRL i RP w okresie zarysowującej się zmiany w stosunkach międzynarodowych w latach osiemdziesiątych i w okresie przełomu. Funkconowanie państwa polskiego – komunistycznego i państwa demokratyzującego się w strukturach bloku wschodniego Był to czas budzący nadal sporo emocji ze względu na to, że UW podobnie jak NATO było organizacjami, których powstanie wynikało z zaostrzania się rywalizacji zminowojennej, a w okresie transformacji ich istnienie, czy zasadność ich istnienia stawała pod znakiem zapytania. W części opisowej pracy przybliżona została historia Układu Warszawskiego – w tym dokonujące się zmiany organizacyjne, dotyczące stosunku do problemów międzynarodowych, zaryzowane różne stanowiska w bloku wschodnim. W aneksie umieszczone dokumenty pokazujące spoób rozumowania członków UW, spoób widzenia wydarezń, róznice zdań.
Praca jest efektem kwerend przeprowadzanych w trzech archiwach polskich: Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej – kolekcji materiałów Układu Warszawskiego, Gabinetu Ministra i Departamentu IV (akt wywiadu); Archiwum Ministerstwa Spraw Zagranicznych – Departamentu I i Departamentu ds. Stosunków z ZSRR; Archiwum Akt Nowych – kolekcji Komitetu Centralnego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej (KC PZPR), zespołów Wydziału Zagranicznego i kancelarii I sekretarza Wojciecha Jaruzelskiego.
Autorka nie tylko publikuje dokumenty i przeprowadza analizę ich treści, ale bada ich formę, wskazując na zmiany w sposobie ich sporządzania, dostrzega, że np. w latach sześćdziesiątych wiele zapisów ze spotkań politycznych i dyplomatycznych miało charakter stenograficzny, a od lat siedemdziesiątych notatki i sprawozdania przyjmowały formę omówień głosów padających w dyskusji.