Zakład Badań Elit i Instytucji Władzy

Kierunki badań Zakładu Badań Elit i Instytucji Władzy w roku 2022

Wszystkie zadania planowane przez pracowników Zakładu na rok 2022 mieszczą się w obszarze badań nad elitami i instytucjami władzy. W zadaniu pt. „Regionalne elity polityczne: relacje między legislatywą a egzekutywą”, realizowanym wspólnie przez dr W. Betkiewicza i dr A. Radiukiewicz, testowana jest teza mówiąca o profesjonalizacji radnych jako przedstawicieli elit regionalnych. Przedmiotem tego samego badania są procesy decyzyjne  na szczeblu instytucji samorządowych.  M. Danecka, A. Machcewicz, E. Nalewajko i Z. Newlin-Mazaraki planują z kolei badanie transferu wiedzy pomiędzy samorządami i organizacjami obywatelskimi w ramach tematu: ”Samorząd i partnerzy społeczni w warunkach kryzysu migracyjnego na granicach”. Uczestniczki projektu zamierzają opracować scenariusze wywiadów i w  zależności od dostępnych środków przeprowadzić rozmowy pilotażowe z aktywistami.

Elitom poświęcone są też prace członków Zakładu, skoncentrowane na elitach politycznych i elitach społecznych. W zadaniu pt. „Dyskurs o społeczeństwie obywatelskim w Polsce po 1989r.” dr A. Radiukiewicz skupia uwagę na elitach symbolicznych – politycznych i obywatelskich, zaangażowanych w procesy dyskursywnego konstruowania kategorii społeczeństwa obywatelskiego. Elity społeczeństwa obywatelskiego są badane również  w innej perspektywie w projekcie pt. „Civil Society Elites: Comparing Elite Composition, Reproduction, Integration and Contestation in European Civil Societies”. Dr D. Płatek  ujmuje je w nim w perspektywie porównawczej, skupiając się  na elitach organizacji Trzeciego Sektora. A dr Z. Newlin-Mazaraki, w badaniu pt. „Problematyka wielokulturowości w Australii”, obserwuje struktury, przywództwo i działania stowarzyszeń oraz organizacji polonijnych.

Analizowaniu instytucji poświęcono w planach Zakładu kilka projektów. Dr W. Betkiewicz zajmuje się badaniem natury i przebiegu procesów tworzenia reguł w systemie oraz relacjami pomiędzy włączonymi w nie podmiotami. W badaniu pt. „Czy liberalny konstytucjonalizm może sprostać wyzwaniom współczesnego świata?” prof. A. Kamiński szuka odpowiedzi na ważne pytania natury ustrojowej, analizując struktury instytucjonalne ustroju liberalno-konstytucyjnego. Prof. Kamiński zajmuje się też teorią „rewolucyjnego konstytucjonalizmu” w ramach zadania „Prawnicza teoria „rewolucyjnego konstytucjonalizmu a teorie modernizacji w naukach społecznych”. Realizuje również temat: „Demokracja liberalna wobec wyzwań współczesności”. A M. Danecka, E. Nalewajko i Z. Newlin – Mazaraki zajmują się szczególnymi instytucjami, jakimi w demokracji liberalnej są urzędy rzecznika praw obywatelskich i rzecznika praw dziecka. Uwarunkowaniom instytucjonalizacji rzecznictwa praw społecznych w Polsce poświęcone jest ich zespołowe badanie: „Instytucjonalizacja rzecznictwa praw społecznych w Polsce po roku 1989”.  Jeden z realizowanych w ramach Zakładu projektów jest też poświęcony instytucjom totalnym państwa autorytarnego, ujmowanego przez pryzmat relacji władzy ze społeczeństwem. To badanie pt. „Więzienia w Polsce 1944- 1956 – formy i mechanizmy budowania relacji społecznych oraz strategie przetrwania w warunkach systemu więziennego kształtowanego przez państwo autorytarne” prowadzi dr A. Machcewicz.

W skład Zakładu Badań Elit i Instytucji Władzy wchodzi Pracownia Myśli Politycznej. Prowadzone przez jej członków badania mają za przedmiot myśli i dyskursy odnoszące się do szeregu pojęć filozofii polityki, użytecznych dla rozumienia współczesnych zjawisk i procesów społeczno-politycznych. W tym polu badawczym  realizowanych jest kilka projektów. Zadania: „Cena jako informacja – analiza dyskursu ekonomii neoklasycznej” oraz „Zwierzę jako metafora polityczna – badanie funkcjonowania figury zwierzęcia oraz relacji między nią a sposobem postrzegania wojny i podboju” realizuje dr M. Olesik. Projekt poświęcony myśli politycznej Thomasa Hobbesa prowadzi prof. N. Gładziuk. Badaniem „Bellatrix Minerva: wojna i polityka w filozofii Hegla”  zajmuje się mgr B. Wójcik. A  kryzysem ekologicznym i polskim dyskursem nowoczesności –  dr M. Pospiszyl.  Myśl polityczna Chin jest przedmiotem dwóch projektów dr M. Janika: ”Różnica antropologiczna i jej polityczne implikacje w myśli Zhu Xi i chińskich pismach Matteo Ricciego” oraz „Filozofia polityczna Chin w siedemnastowiecznych tekstach jezuickich”.